Adwent 2014

przez Wojtek Wrześniewski · 30 listopada 2014

Uważajcie, czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy czas ten nadejdzie. Bo rzecz ma się podobnie jak z człowiekiem, który udał się w podróż. Zostawił swój dom, powierzył swoim sługom staranie o wszystko, każdemu wyznaczył zajęcie, a odźwiernemu przykazał, żeby czuwał. Czuwajcie więc, bo nie wiecie, kiedy pan domu przyjdzie: z wieczora czy o północy, czy o pianiu kogutów, czy rankiem. By niespodzianie przyszedłszy, nie zastał was śpiących.

Mk 13,33-37

Rozpoczynamy dzisiaj okres Adwentu, który jest okresem czasu oczekiwania i duchowego przygotowania się na świętowanie narodzenia Chrystusa. Równocześnie pierwsza niedziela Adwentu stanowi początek kościelnego roku liturgicznego pod hasłem “Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”.

Adwent w Kościele katolickim to czterotygodniowy okres poprzedzający Boże Narodzenie. Trwa on pomiędzy czwartą niedzielą przed Bożym Narodzeniem a 24 grudnia.

Sam termin „Adwent” wywodzi się z łaciny, gdzie „adventus” znaczy tyle co „przyjście”. Okres ten został ustanowiony w Kościele w IV wieku, podczas Synodu w Saragossie w 380 roku. W VI wieku papież Grzegorz Wielki zalecił, by Adwent trwał cztery tygodnie. Okres ten niemal od samego początku miał mieć radosny wydźwięk (oczekiwanie na narodzenie Zbawiciela), jednocześnie jednak powinien skłaniać do refleksji i pokuty, dlatego ustalono, że kapłani będą nosić w tym okresie fioletowe szaty liturgiczne.

Adwent posiada swoją własną, charakterystyczną liturgię. Zwyczajowym nabożeństwem odprawianym w tym czasie każdego dnia są tak zwane Roraty, czyli Jutrznia.

Nabożeństwa te sprawowane są na cześć Marii Panny i służą prośbie o przyjście Chrystusa. Odbywają się one najczęściej wcześnie rano lub wieczorem. Uczestnicy Rorat przynoszą ze sobą specjalne, zdobione lampiony, będące symbolem nadziei albo świece zwane „roratkami”. Opasane są one białą lub niebieską kokardą, odsyłającą do kolorów maryjnych.

Kościół zaleca również wiernym uczestnictwo w rekolekcjach adwentowych i korzystanie z sakramentu pokuty.
W tradycji ludowej okres Adwentu był czasem szczególnego zacieśniania więzi społecznych. Kobiety organizowały wówczas wspólne darcie pierza i przędzenie. W tym okresie odbywało się też swatanie młodych par.

Na Pomorzu Adwent miał natomiast iście bożonarodzeniową atmosferę – odwiedzano domy z szopką i śpiewano kolędy.

Symbole i zwyczaje Adwentu
– świeca roratnia (roratka) – jest ona symbolem Najświętszej Marii Panny, która niesie ludziom Chrystusa – Światłość prawdziwą. W kościołach umieszcza się ją na prezbiterium obok ołtarza lub przy ołtarzu Matki Bożej. Biała lub niebieska kokarda, którą jest przepasana roratka mówi o niepokalanym poczęciu Najświętszej Marii Panny.

– wieniec adwentowy – wieniec adwentowy, w formie okręgu, składa się z gałązek choinki, na których umieszcza się 4 świece, symbolizujące 4 niedziele Adwentu. Co niedzielę zapala się kolejną świecę. I świeca jest świecą pokoju, II wiary, III miłości, IV nadziei. Elementy wieńca symbolizują wspólnotę oczekującą w nadziei i radości na przyjście Pana. Znaczenie poszczególnych elementów jest następująca: zielone gałązki – życie, nadzieja; świece – światło, nadchodzącą Światłość; forma wieńca: krąg – powracający cykl życia.

– kalendarz adwentowy – specjalny kalendarz służący do odliczania dni od pierwszego dnia adwentu do Wigilii Bożego Narodzenia. Pomysł pochodzi z XIX wieku od niemieckich luteranów. Zwyczaj ten znany jest i pielęgnowany w wielu krajach na całym świecie w rodzinach chrześcijańskich.

– lampion adwentowy – jest to rodzaj lampki, wykonanej w kształcie czworoboku zamkniętego, którego ścianki przypominają gotyckie witraże z symbolami chrześcijańskimi lub scenami biblijnymi. Wewnątrz lampionu umieszcza się świece lub małą żarówkę na baterię. Lampionami oświetla się pierwszą część mszy świętej roratniej, podczas której w kościele pogaszone są światła i panuje symboliczna ciemność. Lampion jest symbolem przypowieści Jezusa o roztropnych pannach, które z płonącymi lampami oczekiwały na przyjście Oblubieńca. (Mt 25, 1-13).

– wędrująca figura Matki Bożej – zwyczaj ten praktykowany jest w wielu polskich parafiach. Polega na przyjmowaniu figury Matki Bożej z kościoła po roratach przez to dziecko, którego serduszko, z zapisanymi dobrymi uczynkami wykonanymi dnia poprzedniego, zostało wylosowane przez księdza odprawiającego roraty. Najczęściej dziecko i jego rodzina przyjmują figurę Matki Bożej na jeden dzień.